چکیده:

سیاست در نگاه امام علی علیه السلام ، ادارۀ استوار جامعه بر اساس معیارهای الهی و حرکتی حق مدارانه است. او که می گوید: الملک سیاسهٌ؛ کشور داری سیاست است.
و هرگز برای رسیدن به قدرت و حراست از قدرت به دست آمده، هرکاری را روا نمی داند؛ بلکه به عکس او توسل به ابزار نامشروع را،حتی به بهای از دست دادن قدرت صحیح، نیز جایز نمی  داند.
برپایۀ آموزه های علوی، سیاست شناخت و بهره وری از ابزارهای مشروع در  ادارۀ جامعه و تأمین رفاه مادی و معنوی مردم است. به دیگر سخن، در آموزه های علوی، به کارگیری شیوه های نامشروع و ابزار به ظاهر کارآمد، اما به واقع ناصحیح، سیاست نیست؛ بلکه خدعه و نیرنگ، فریب و به تعبیر امام صادق aنیرنگ و شیطنت است که به عقل ماند اما عقل نیست.
از نگاه امام علی a حکومت رام سازی و سلطه بر افراد و چیرگی برگرده ها نیست بلکه چیرگی بر دل ها و  و تسخیر خردها و عاطفه هاست.
چنان تفسیری از حکومت، چه نیازی به توسل به ابزار نامشروع سیاسی دارد، قدرت درنگاه او جز برای احقاق حق، قداستی ندارد تا برای حفظ آن، به شیوه های باطل چنگ بیفکند. تصرف دل ها راهی جز استفادۀ صحیح از شیوه ها و راه سپردن بر اساس ارزش ها ندارد.
سیاست های نامشروع و باطلگرایانه، شاید روزگارکوتاه با جست و خیز سلطه بیافرینند و آن  را ادامه دهند؛ اما هرگز دوام نخواهند آورد و برای مردم جز زیان چیزی نخواهند داشت.بعد از وفات پیامبر * مسلمانان با وجودی که هنوز پیکر مطهر ایشان را دفن نکرده بودند با نادیده گرفتن سفارشات پیامبر * و حکم الهی برای تعیین جانشینی ایشان در محل سقیفه جمع شدند، با این کار حق ائمه را غصب و اسلام را از مسیر اصلی خارج کردند.
امام دربرابر غصب خلافت نارضایتی خویش را با شیوه های مختلفی بیان فرمودند؛ ولی برای حفظ نظام نوپای اسلامی سکوتی تلخ را در  پیش گرفتند.
بعد از  گذشت بیست و پنج سال از این واقعه و خلافت ابوبکر عمر و عثمان، مردم که از نابرابری و بی عدالتی خلیفۀ سوم به تنگ آمده بودند علیه خلیفه شورش کرده، او را به قتل رساندند و امام علی را به عنوان رهبر جامعه انتخاب و با ایشان بیعت کردند، امام علی a در طول مدت 5 سال حکومت پربرکت خویش با وجود مشکلات فراوان،جنگ های پی در پی، و عدم همکاری با ایشان نمایی از یک حکومت علوی و اسلامی را برای جهانیان ترسیم کردند.
کلید واژه: سیره، سیاست، امام،علی،اسلام،خلافت،عهدنامه،عدالت

لیلا شکوهی