چکیده

سیاست به معنای اصلاح امورمردم،مختص به انبیاء وأولیاء و به تبع آن علمای بیداردین است. درقرآن از واﮊه سیاست به تعابیر دیگری چون امامت، خلافت و…یاد شده که، خود دارای اقسامی است.مبانی و ریشه ی اصلی تفکرسیاسی دراسلام، قرآن کریم است، که با استناد به آن و دیگرکتب روایی وادعیه شایسته ترین سیاستمداران جهان ائمه معصومین(علیهم السلام) معرفی شده اند، و طبق آن متون محور اساسی سیاست حضرات مشخص می باشد.
ازجمله امام شیعه، امام علی بن موسی رضا(علیه السلام)است. ایشان در11ذی القعده سال148هجری درمدینه متولدشدند.20سال مدت امامت حضرت، مصادف است با حکومت سه تن ازخلفای عباسی به نام های هارون ودوفرزندش امین ومأمون. اگربخواهید سیاست امام را اجمالا درمقابل این خلفا بیان کنید، سیاست ایشان به تقیه، سکوت،راه مقابله و افشاگری ختم می شود.
امام در دوران کودکی وجوانی با آراستگی به فضایل و کمالات الهی به عنوان پشتوانه محکم واستوارپدردربُعد فرهنگی وسیاسی اجتماع(پشت سپرتقیه)فعالیت می کردند.
امام رضا(علیه السلام)باتوجه به دوران استبداد حکومت هارون، با علنی کردن امامت خود، به تبلیغ اسلام،تشیع وتربیت شاگردان ورسیدگی به امور مردم پرداختند.درزمان امین هم با ایفای رسالت خویش،تبیین اصول تشیع، تکمیل احادیث و … دایره ی نفوذ سیاست ایشان شرق وغرب عالم رافراگرفت.
پرمسأله ترین زمان امامت امام(علیه السلام)مربوط به خلافت مأمون است. زیرا مأمون به جهت رسیدن به مقاصد، حل مشکلات و مشروعیت حکومت خویش، امام را به بهانه ی واگذاری خلافت و بدنبال آن ولایت عهدی به ایران کشاند، که نهایتاً امام به خاطردلایل سیاسی، ناچارا ولایت عهدی را باذکرشروطی پذیرفتند.
هرچندامام در رأس حکومت عباسی قرارگرفتند، امّا با این شروط هم مهرتأئید برعدم مشروعیت حکومت عباسی زدند و هم باشرکت درمناظراتی که مأمون برای تخطئه امامت برپا می کرد، محبوبیت جهانی کسب کردند، و روی مکاتب التقاطی خط بطلان کشیدند، لذا او به دنبال این حقانیت ومحبوبیت امامت، با مسموم کردن امام، درآخرصفرسال 203 هجری به شهادت رساندودرکنارقبرهارون به خاک سپرد.
کلیدواژه: سیره، سیاست، ولی، خلافت، امام رضا.